notariusz Anna Komorowska

Darowizna

notariusz Anna Komorowska
Czynności notarialne

Umowa darowizny nieruchomości czy spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu wymaga formy aktu notarialnego. Darowiznę można przekazać zarówno osobie fizycznej, jak i prawnej. Sporządzenie czynności notarialnej umowy darowizny odbywa się przy udziale darczyńcy i obdarowanego. W umowie darowizny stanowiącego odrębną nieruchomość lokalu mieszkalnego lub nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym można ustanowić nieodpłatną dożywotnią służebność mieszkania dla darczyńcy.

Darowizna czy testament

Darowizna różni się znacząco od testamentu, który jest rozrządzeniem wyłącznie na wypadek śmierci. Rozrządzenie testamentowe działa po śmierci danej osoby, która zachowuje własność swego majątku do końca życia, natomiast zawierając umowę darowizny własność nieruchomości przechodzi z chwilą podpisania aktu notarialnego (w przypadku umowy darowizny spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu prawo to przechodzi na obdarowanego z chwilą wpisu do księgi wieczystej). Więcej na temat testamentów przeczytają Państwo w podzakładce „Testament” oraz w zakładce „Baza wiedzy”.

Co warto wiedzieć chcąc przekazać nieruchomość w formie darowizny?

Darowizna, nawet już wykonana może zostać przez darczyńcę odwołana z powodu dopuszczenia się przez obdarowanego rażącej niewdzięczności.

Darowizna za życia spadkodawcy nie chroni przed roszczeniem o zachowek. Uprawnionymi do zachowku są zstępni spadkodawcy (dzieci, wnuki, prawnuki itd.), małżonek i rodzice spadkodawcy. Gdy niemożliwe będzie uzyskanie zachowku od spadkobierców uprawniony do zachowku będzie mógł wystąpić do obdarowanego z żądaniem uzupełnienia zachowku. Obdarowany będzie zobowiązany takie roszczenie o zachowek spełnić.

Kolejnym ważnym aspektem jest fakt, że w razie dziedziczenia ustawowego dział spadku dokonuje się pomiędzy zstępnymi albo między zstępnymi i małżonkiem, spadkobiercy ci są wzajemnie zobowiązani do zaliczenia na schedę spadkową otrzymanych od spadkodawcy darowizn oraz zapisów windykacyjnych, chyba że z oświadczenia spadkodawcy lub z okoliczności wynika, że darowizna lub zapis windykacyjny zostały dokonane ze zwolnieniem od obowiązku zaliczenia.

Warto również rozważyć przekazanie nieruchomości w formie umowy dożywocia.

Podstawowe dokumenty potrzebne do sporządzenia umowy darowizny

1. Dokumenty tożsamości osób stawających do aktu (dowód osobisty, paszport, karta pobytu, możliwe jest także stwierdzenie tożsamości poprzez aplikację mObywatel),
2. Numer księgi wieczystej, jeśli jest prowadzona,
3. Jeżeli przedmiotem darowizny jest nieruchomość gruntowa:
 
a) Wypis z rejestru gruntów w przypadku odłączania działki do nowej księgi wieczystej łącznie z wyrysem z mapy ewidencyjnej – pobierane w urzędzie miasta bądź starostwie powiatowym,
b) Wypis z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo zaświadczenie o jego braku – pobierane w urzędzie miasta/gminy,
 
4. Jeżeli przedmiotem darowizny jest spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu:
 
a) Zaświadczenie o przysługującym spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu – pobierane ze spółdzielni mieszkaniowej, gdy dla prawa nie jest prowadzona księga wieczysta,
b) Zaświadczenie o położeniu i powierzchni lokalu – pobierane ze spółdzielni mieszkaniowej, gdy w akcie notarialnym chcemy założyć księgę wieczystą,
 
5. Podstawa nabycia –np. akt notarialny nabycia, akt poświadczenia dziedziczenia, postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku, przydział lokalu mieszkalnego,
6. Zaświadczenie z urzędu skarbowego o zapłacie / zwolnieniu / przedawnieniu podatku od spadków i darowizn:

a) w przypadku nabycia lokalu przed dniem 01.01.2007 roku w drodze dziedziczenia lub zasiedzenia,
b) w przypadku nabycia lokalu po dniu 01.01.2007 roku w drodze dziedziczenia, zasiedzenia, darowizny oraz nieodpłatnego zniesienia wspólności prawa.


Warto zaznaczyć, że powyższe wyszczególnienie ma charakter poglądowy, a okoliczności faktyczne danej sprawy mogą wymagać przedłożenia dodatkowych dokumentów. W każdej sprawie prosimy o kontakt z Kancelarią w celu ustalenia ostatecznej listy wymaganych dokumentów.

Pozostałe informacje potrzebne do sporządzenia aktu notarialnego umowy darowizny

  1. Wycofanie zastrzeżenia numerów PESEL osób stawających do aktu,
  2. Dane osobowe stron czynności,
  3. Wartość nieruchomości/spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu,
  4. Termin wydania nieruchomości/spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu,
  5. Stopień pokrewieństwa.

Opłaty

Za wykonywane czynności notarialne notariusz pobiera wynagrodzenie zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 roku w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej, powiększone o należny podatek VAT.

Poza taksą notarialną notariusz pobiera podatki i opłaty, które następnie przekazuje do odpowiednich instytucji państwowych. W przypadku darowizny nieruchomości notariusz pobiera podatek od spadków i darowizn oraz opłaty sądowe związane z wpisami w księdze wieczystej.

W celu ustalenia wysokości wszystkich opłat za daną czynność notarialną prosimy o kontakt osobisty bądź telefoniczny z Kancelarią.

Zwolnienie z podatku od spadków i darowizn najbliższej rodziny

Umowa darowizny jest opodatkowana podatkiem od spadków i darowizn. Zwolnieni z obowiązku zapłaty tego podatku są: małżonkowie, dzieci, wnuki, prawnuki, rodzice, dziadkowie, pasierbowie, rodzeństwo, ojczym, macocha.

Warunkiem zwolnienia darowizny od podatku od spadków i darowizn, w przypadku jej dokonania między członkami najbliższej rodziny, jest zgłoszenie darowizny do Urzędu Skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. Nie ma obowiązku zgłaszania darowizny dokonanej w formie aktu notarialnego.

Notariusz zawiadamia Urząd Skarbowy przesyłając wypis sporządzonej umowy, co zastępuje obowiązek zgłoszenia darowizny przez strony tej umowy.

notariusz Anna Komorowska
Masz pytanie?
Skontaktuj się z nami!
Formularz kontaktowy